عبدالله موحد اردبیلی

عبدالله موحد اردبیلی

عبدالله موحد اردبیلی (1318)

دارنده نشان طلای بازی‌های المپیک 1968

عبدالله موحد اردبیلی (زادهٔ ۲۹ اسفند 1318 در بابلسر) کشتی‌گیر بازنشسته کشتی آزاد میان‌وزن اهل ایران است. وی با ۶ مدال طلای جهان و المپیک در جایگاه دوم فهرست مشاهیر کشتی ایران بعد از حمید سوریان و جایگاه یازدهم تالار مشاهیر اتحادیه جهانی کشتی برای قهرمانان کشتی آزاد در سدهٔ بیستم قرار دارد.

اوج فعالیت ورزشی عبدالله موحد در سال ۱۹۶۸ و در المپیک مکزیکو سیتی بود که یک مدال طلا برای ایران به‌دست‌آورد. اما به دلیل آسیب شانه از تکرار این موفقیت در المپیک ۱۹۷۲ بازماند. او کمی بعد به آمریکا رفت اما حاضر نشد به مربی‌گری برای ورزشکاران آن کشور بپردازد چرا که غرورش اجازه نمی‌داد تا فنونی را به شاگردان (آمریکایی) آموزش دهد که علیه کشتی‌گیران ایرانی استفاده کنند

پدر عبدالله موحد، مجتبی فضلی‌زاده معلم منضبط و سخت‌گیر اردبیلی تبار بود که به بابلسر رهسپار شد و در اوایل سال ۱۳۰۰ با خانمی از اهالی بندر انزلی ازدواج نمود. نخستین فرزند آن‌ها ابوالفضل نام داشت. پس از ابوالفضل آن‌ها صاحب ۶ پسر و یک دختر شدند. وقتی مقرر گشت همهٔ مردم ایران صاحب شناسنامه شوند، مجتبی فضلی‌زاده نام خود را به «موحد اردبیلی» تغییر داد. عبدالله به عنوان یکی از فرزندان این خانواده در سال ۱۳۱۸ در بابلسر متولد گردید. او وقتی چهار ساله بود پدرش را از دست داد.عبدالله موحد اردبیلی ورزش را در رشته‌های شنا، قایقرانی و والیبال آغاز کرد و سپس به کشتی روی آورد. در هفده سالگی به تهران آمد و در باشگاه تهران‌جوان و سپس باشگاه دارایی کشتی را پی‌گرفت.

عبدالله موحد در خصوص ورود خود به ورزش می گوید:در دورانی که والیبال بازی می‌کردم، با محمد درانی(از خدمتگزاران بی‌توقع رشته والیبال و ناشنوایان)آشنا شدم. او مرا تشویق کرد به عضویت باشگاه شاهین درآیم، ولی من تمرین درمدرسه مروی و شرکت در مسابقه‌های آموزشگاهی را کافی می‌دانستم. روزی به او گفتم من زیاد بلند قد نیستم و فکر نمی‌کنم به درد باشگاه‌هایی که تیم‌های حرفه‌ای بسکتبال و والیبال دارند بخورم  به همین دلیل باید تصمیم دیگری بگیرم.

وی در ادامه خاطرات خود می گوید: در سال 1338، در تیم آموزشگاههای تهران، در مسابقه‌های قهرمانی کشور شرکت کرده و دوم شدیم. از آن مسابقه‌ها که برگشتیم، برادر مهدی، مرا تشویق کرد در رشته‌ کشتی به ورزش ادامه دهم. من هم قبول کردم و به اتفاق به باشگاه تهران جوان، به مدیریت استاد حسین فکری، واقع در خیابان ژاله قدیم واقع در ایستگاه بهنام رفتیم و بعد از یک سال تمرین، در مسابقه‌های انتخابی برای حضور در بازی های المپیک 1960 رم، شرکت کردم.

عبدالله موحد در سال 1963 به عضویت تیم ملی ایران درآمد و در همان سال برای نخستین بار ،‌در مسابقه‌های جهانی صوفیه(بلغارستان) در دسته 70 کیلوگرم به روی صحنه رفت. در رقابت‌های این گروه، اکثر قهرمانان مشهور جهان شرکت داشتند. این نخستین حضور و تجربه موحد 23 ساله،‌در مسابقه‌های جهانی بود پس از یک شکست از محموت آتالای ترکیه‌ای و یک مساوی با اینوولچف بلغار ششم شد. او در المپیک ۱۹۶۴ توکیو، بدون باخت در وزن پنجم شد. او کشتی گیران انگلیسی، استرالیایی و کره‌ای را مغلوب کرد و با ایوائو هوریوچی ژاپنی و اینوولچف مساوی کرد.

درخشش عبدالله موحد از سال ۱۹۶۵ در مسابقات جهانی منچستر آغاز شد که در این رقابت‌ها بالاتر از محمود آتالای و زاربگ بریاشویلی از شوروی به مدال طلای وزن ۷۰ کیلوگرم دست یافت. موحد پس از آن تا سال ۱۹۷۰ در تمام مسابقات رسمی قهرمان شد و ۵ مدال طلای جهانی، ۱ مدال طلای المپیک و دو مدال طلای بازی‌های آسیایی را کسب کرد. در المپیک ۱۹۶۸ او چهار کشتی را با ضربه فنی و سه کشتی را با امتیاز برد. او در سال ۱۹۷۱ در رقابت‌های جهانی صوفیه چهارم شد و در بازی‌های المپیک ۱۹۷۲ مونیخ هم که آخرین حضور او بود به علت آسیب دیدگی رقابت‌ها را ترک گفت.پس از این بازی‌های عبدلله موحد از شرکت در کلیه رشته‌های ورزش محروم شد.

در سال ۱۳۵۷ مشکل ممنوع‌الخروج بودن او حل شد و توانست به ایالات متحدهٔ آمریکا برود. در آن‌جا تحصیلات خود را ادامه داد و مدرک دکترای تربیت معلم را گرفت. عبدالله موحد پس از محرومیتش برای همیشه با کشتی خداحافظی کرد و حتی پیشنهاد مربی‌گری تیم ملی کشتی آمریکا را هم نپذیرفت. او در این خصوص گفته‌است:

«راستش را بخواهید من خیلی دوست داشتم بروم ایران کار کنم، نمی‌دانم شاید این برای بعضی‌ها خوشایند نباشد، اما من دوست نداشتم چیزهایی را که بلدم به کسی یاد بدهم که برود و ایرانی‌ها را زمین بزند. من این‌طوری بودم>

طلاهای جهانی

در تاریخ پنجاه و پنج ساله ورزش قهرمانی ایران و در عرصه گیتی، هیچ نام‌آوری در کشتی موفق به کسب پنج نشان زرین،آن هم بدون وقفه نشده است. آن توفیق را عبدالله موحد با بهره‌گیری از تمام خصوصیات و امتیازات جمعی، روحی ، فناوری و رزم آوری خود به دست آورده است.

این موفقیت بی‌نظیر، در شرایط زمانی ویژه‌ای نصیب عبدالله موحد شده است که در دسته‌های 68 تا 70 کیلویی، میانگین وزن بدنی مردان جهان، نام‌آورانی جوان اینو ولچف بلغاری که در کسب موفقیت‌های جهانی و المپیک دست کمی از موحد ندارد، بریا شویلی و خوخاشویلی از شوروی، هوری یوچی و ساتو از ژاپن، محمود آتالای و اگرالی از ترکیه، یوسینف بلغاری و بابی(یابرت) داگلاس آمریکایی هر کدام مدعی کسب عنوان قهرمانی جهان و المپیک بوده‌اند و در مقابل عبدالله به آسانی نتیجه پیکار را واگذار نکرده‌اند.

حال که صحبت از  این نام‌آوران است بهتر است یادآور شویم که اینان پا به پای موحد، از پردوام‌ترین قهرمانان کشتی در اروپا،‌جهان و بازی‌های المپیک بوده‌اند مثلا اینو ولچف یازده سال در مسابقه‌های مختلف به طور متوالی شرکت داشت.

دو طلای آسیایی

در سال 1966، در پنجمین دوره بازی‌های آسیایی که در بانکوک برگزار شد. تیم کشتی آزاد ایران صاحب سه نشان طلا گردید. موحد که در آن سال، در اوج قهرمانی کشتی جهان موفق شد تمام حریفان خود را از پای درآورد و به کسب نشان بازی‌های آسیایی، از نوع مرغوب آن نایل شود.

1-عبدالله موحد

2-توبیتا یوشی‌هارو (ژاپن)

3-اودی چاند(هندوستان)

دومین نشان طلای موحد از بازی‌های آسیایی، در سال 1970 باز هم در بانکوک به دست آمد . او توانست بر کلیه حریفان خود غلبه کرده و با حریف ژاپنی مساوی شود و مجددا بر بام قهرمانی قرار گیرد.

1-عبدالله موحد اردبیلی

2-کی‌متووادا(ژاپن)

3-روم پراکاش(هندوستان).

چنان که در جدول برندگان نشان‌های کشتی دسته سبک وزن، ملاحظه می‌شود،‌در هر دو بازی 1966 و 1970 حریفان موحد از ژاپن و هندوستان هستند که در طرفین او روی سکوی قهرمانی قرار دارند.

عناوین و افتخارات عبدالله موحد اردبیلی

دارنده نشان طلای بازی‌های المپیک 1968

پرچمدار ایران در مراسم گشایش بازی‌های آسیایی 1970

برنده پنج نشان طلای مسابقات جهانی 1965، 1966، 1967، 1969 و 1970

برنده دو نشان طلای بازی‌های آسیایی 1966 و 1970

بازی‌های المپیک

1964 توکیو،‌ژاپن رتبه پنجم(سته 48 کیلوگرم)

1968 مکزیکوسیتی، مکزیک  نشان طلا(دسته 68 کیلوگرم)

1972مونیخ،‌آلمان به علت ضرب دیدگی به مسابقه‌ها ادامه نداد.

مسابقات جهانی

1962 تولیدو، آمریکا  ذخیره(دسته 68 کیلوگرم)

1963 صوفیه، بلغارستان  رتبه مشترک ششم(دسته 78 کیلوگرم)

1965 منچستر، انگلستان   نشان طلا(دسته 68 کیلوگرم)

1966 تولیدو، آمریکا   نشان طلا(دسته 68 کیلوگرم)

1967 دهلی‌نو، هندوستان  نشان طلا(دسته 68 کیلوگرم)

1969ماردل پلانا، آرژانتین  نشان طلا(68 کیلوگرم)

1970 ادمونتون، کانادا نشان طلا(دسته 68 کیلوگرم)

1971 صوفیه، بلغارستان رتبه چهارم(دسته 68 کیلوگرم)

بازی‌های آسیایی

1966 بانکوک، تایلند نشان طلا(دسته چهارم)

1970 بانکوک، تایلند  نشان طلا(دسته چهارم)

جام‌های بین‌المللی

1961 تفلیس، شوروی نشان نقره(دسته چهارم)

1961 تهران  نشان طلا(دسته چهارم)

1962 تفلیس، شوروی نشان طلا(دسته چهارم)

مسابقات قهرمانی ایران

1339رشت نشان نقره(دسته سوم)

1340 تهران نشان نقره(دسته سوم)

1343تهران نشان طلا(دسته چهارم)

عبدالله موحد الگوی فنی کشتی گیران ایرانی در لیست مشاهیر کشتی ایران بهمراه مرحوم جهان پهلوان غلامرضا تختی در رتبه اول و در لیست مشاهیر کشتی دنیا در قرن بیستم در جایگاه یازدهم قرار دارد.

عبدالله موحد علاوه بر ورزش در تحصیلات نیز مدارج ترقی را طی کرده است و یکی از کشتی گیران تحصیلکرده است که دوره فوق لیسانس را در اواسط دهه 50 میلادی در مدرسه عالی شمیران پشت سرگذاشته و یکی از دانشجویان ممتاز این دوره بوده است و پس از آن دکترای خود را در رشته تربیت بدنی اخذ کرد.

پروفسور کشتی ایران که هم اکنون در ایالات متحده آمریکا زندگی می‌کند هیچگاه حاضر نشد در خارج از وطن مربیگری کند و همیشه پایبندی خود را به ایران عزیز نشان داده است .

مرد افسانه‌ای کشتی ایران که هر از گاهی به منظور تجدید دیدار با دوستان به وطن سر می‌زند رمز موفقیت در کشتی را تمرینات مداوم ، جدیت و اصل خواستن توانستن است می‌داند.

IR10006133